۲۰ مهر سالروز تصرف تبریز بدست مشروطه خواهان
در حالی که با به توپ بستن مجلس، مشروطهخواهان در تهران و بسیاری از شهرهای دیگر کشور، طی مدت کوتاهی شکست خوردند و دستگیر یا متواری شدند، اما در تبریز مجاهدان مشروطه خواه، نیروهای سلطنتی را عقب راندند و به مشروطهخواهان در دیگر نقاط کشور انگیزه وامید بخشیدند.
مشروطهخواهان تبریزی که در قالب انجمن ایالتی آذربایجان و مرکز غیبی متشکل بودند، بهواسطه ارتباط با گروههای سوسیال دموکرات در منطقه قفقاز، به ضرورت مسلح شدن و تعلیم نظامی مشروطهخواهان واقف شده و قبل از شروع درگیریها تدارک رویارویی را دیده بودند.
اگرچه در روزهای نخست، سلطنتطلبان توانستند بخش عمدهای از شهر را تصرف کنند، اما مقاومت گروهی از مجاهدان به رهبری ستارخان در محله امرهقیز تبریز، باعث پیوستگی نیروی مقاومت و نهایتاً شکست نیروهای دولتی به رهبری چلبیانلو شد.
این در حالی بود که مخالفان مشروطه در تبریز با تشکیل گروهی به نام انجمن اسلامیه، سعی داشتند گروههای مشروطهخواه را نزد مردم، ضد دین جلوه دهند.
بدین ترتیب، مجاهدان مشروطه توانستند در مهر ۱۲۸۷ تمام تبریز را به تصرف خود درآورند و اداره شهر را در دست بگیرند. قوای مسلحی به رهبری عینالدوله به تبریز فرستاده شد که تبریز را محاصره کردند و مانع از تهیه آذوقه و مایحتاج شهر شدند و قحطی و گرسنگی فشار زیادی به مردم وارد کرد.
روسیه به بهانه حفاظت از جان اتباع خود در تبریز، وارد خاک ایران و با اجازه مشروطهخواهان وارد شهر شد و محاصره تبریز خاتمه یافت. روسها اگرچه در بدو ورود به مشروطهخواهان روی خوش نشان دادند، اما به مرور آنها را تحت فشار و تعقیب قرار دادند و نشان دادند که قصد خروج از تبریز را ندارند.
در نتیجه، نیروهای متشکل مشروطهخواه در تبریز پراکنده یا متواری شدند و از مشارکت در فتح تهران بازماندند.